het ontstaan en de inhoud van het boekje

Sinds 1990 beleef ik plezier aan kanovaren. Aanvankelijk alleen in verschillende kajaks maar sinds 2000 ook in een 2-persoons canadees, samen met mijn vrouw. Diverse kajakcursussen werden gevolgd evenals canadeescursussen. Al vanaf het begin hoorde ik vele verkeersregels van diverse instructeurs en/of vaarleiders. Zij vertelden die in volle overtuiging en naar eer en geweten.

Toen ik door mijn werk bij de Zeehavenpolitie Rotterdam, verplicht voldoende kennis moest vergaren van de diverse nautische wetten en reglementen, kwam ik er achter dat aan diverse verkondigde verkeersregels nogal wat onjuistheden kleefden. Vanwege verschillende wetswijzigingen waren nogal wat van die regels “verouderd” en daardoor helaas onjuist geworden.

In mijn functie van Nautisch docent en later van Onderzoeker Scheepsongevallen leerde ik steeds meer over achtergronden van regels en opvattingen en ook van de interpretatie van de verkeersregels door het Openbaar Ministerie en de Rechterlijke macht.

In 2012 vond ik het tijd om zelf de regels voor kanoën te bundelen, samen te vatten en uit te leggen in een boekwerkje. Zo ontstond dat jaar de 1e editie van mijn boekje “Kano-Vaarregels in Nederland”, die telde toen 28 pagina’s.

Het boekje is opgemaakt in formaat A5 en telde in 2020 zo’n 36 blz.
Het woordgebruik is veelal gericht op kanoërs, maar de regels gelden voor alle “door spierkracht voortbewogen schepen”. In het boekje hanteer ik geregeld de termen “spierkrachtschepen” en “spierkrachtschippers”.

Vanwege relevante wetswijzigingen heb ik, na de 1e uitgave in 2012, het boekje meerdere keren aangepast in een nieuwere versie.

Sinds 06 december 2024 is de nieuwste versie beschikbaar met enkele nieuwe onderwerpen. De editie 2024-02 telt 48 blz.

Verder heb ik daarin:

  • op diverse pagina’s teksten iets gewijzigd en anders ingedeeld.
  • de tekst bij de hoofdstukken “Radar” en “Radarreflector” uitgebreid.
  • Hoofdstuk “Noodsituaties en Noodsignalen daarvoor” toegevoegd.
  • het lijstje met “Casus”-onderwerpen van de website aangevuld.
  • in het “Slotwoord” de tekst over “Donaties” aangepast.

Deze versie is als download beschikbaar onderaan de pagina “Welkom”.

Nog steeds zie ik dat er meerdere websites en informatiebronnen bestaan die uitleg geven over vaarregels en daarbij gebruik maken van verouderde regels of van “populaire” termen, uitdrukkingen en beweringen, die bij mij nogal verbazing wekken.
Hierdoor is een dergelijke uitleg veelal juridisch onjuist en zorgt daarbij voor onduidelijkheid. Om een “vertaalslag” te kunnen maken naar de juridisch juiste uitleg handhaaf ik in de nieuwe versie de toelichting over de verschillen tussen de gebruikte “populaire” terminologie en de juridisch juiste regels.

Het boekje is geschreven in zoveel mogelijk begrijpelijke taal en daarin staan onder andere de regels beschreven over onderwerpen zoals:

  • Juridische verantwoordelijkheid en de Schipper.
  • Vaarregels en Verzekeringen.
  • Verschillen in uitleg vaarregels en daarbij gebruikte termen.
  • Definities en begrippen.
  • Hoofdstuk 2: Kentekens.
  • Noodsituaties en noodsignalen daarvoor.

A. – Vaarregels (o.a. Voorrang, In RPR: klein wijkt voor groot, In BPR: klein wijkt niet altijd voor groot, Voordeel voor “stuurboordzijde-vaarder”, Regels in een engte, Koers kruisen, Wanneer wijkt een motorschip voor een “spierkrachtschip” of voor een zeilschip of andersom e.d.)
– Goed Zeemanschap
– Benamingen scheepsbewegingen t.o.v. elkaar
– Specifieke verkeerstekens(borden)
– Bruggen, met tekens bij vaste en bij beweegbare bruggen.
– Sluizen
– Slecht Zicht
– Radar
– Marifoon
– Dode Hoek
B. Bijzondere Bepalingen van Hoofdstuk 9
– Stuurboordswal-plicht
– Radarreflector
C. Bijzondere Bepalingen van Hoofdstuk 10
D. Scheepsverlichting (Navigatieverlichting, Verlichting voor “Kano’s”)
– Noodsituaties en noodsignalen daarvoor
E. Geluidsseinen
– Toeterplicht
F. Varen in een groep

De meest relevante “overlappingen”, verschillen en overeenkomsten tussen het Binnenvaartpolitiereglement (BPR) en het Rijnvaartpolitiereglement (RPR) komen eveneens aan bod.

Het digitale boekje is een zgn. “slimme versie”. Als je in de “Inhoudsopgave”, met de cursor op een onderwerpregel gaat staan en vervolgens daarop “klikt” (CTRL + klik), komt het betreffende onderwerp in beeld, zonder er naartoe te moeten scrollen.

Als er wetswijzigingen zijn die van belang zijn voor genoemde categorieën watersporters, dan pas ik het boekje daarop aan en maak een ge-update versie.

Omdat “Goed Zeemanschap” een nogal veelomvattend begrip is en een goede “Reisvoorbereiding” daarvan deel uitmaakt, heb ik een eigen variant opgesteld van een “Veiligheidsmiddelenlijst”. Hiervan heb ik in december 2024 een uitgebreidere “Versie 3” gemaakt en onderaan de pagina “Welkom” als download beschikbaar gesteld.
Deze Veiligheidsmiddelenlijst past in een goede “Reisvoorbereiding” en kan als geheugensteun dienen bij de voorbereiding van een kanotocht, zeker bij een tocht over groter water of over zee.
In het blad Kanotities (nummer 6-2022) van de TKBN heeft de redactie hun versie van de toenmalige lijst opgenomen.

Het boekje is vrij beschikbaar voor “eigen gebruik, uitgezonderd commerciële publicatie/verspreiding”. Daarom is een “Copyright” opgenomen.
Tot 2018 was het boekje te vinden en te downloaden via de website van KV-Lekko, maar daar worden sinds 2018 geen vernieuwde versies meer verwerkt.
Het kan ook aangevraagd worden via het contactformulier.
Via dat contactformulier kunnen ook vragen gesteld worden over de beschreven (of ontbrekende verkeersgerelateerde) onderwerpen.

Sinds 1 juli 2020 kan informatie over het boekje gevonden worden op Facebook-pagina: Kano-Vaarregels.
Op die pagina worden ook geregeld bepaalde onderwerpen nader toegelicht, of antwoorden gegeven op vraagstukken. De uitwerkingen van die onderwerpen zijn tevens te vinden op deze website, op de pagina “Casussen/Voorvallen“.

Als er mensen zijn die op de hoogte willen blijven van de nieuwe versies, dan is het mogelijk om die gratis automatisch te ontvangen.
Daartoe moet men dan het contactformulier van deze website invullen. De benodigde gegevens neem ik dan op in een “BCC mailinglist” voor de verspreiding van een nieuwe versie.

Mensen die suggesties/wensen hebben voor uitleg van aanvullende juridische onderwerpen (bijv. BPR- of RPR-artikelen) nodig ik uit om die aan mij kenbaar te maken. Dat kan eveneens via het contactformulier.
Als er een duidelijke behoefte blijkt te bestaan dan verwerk ik die uitleg in een volgende update.

Arend Aalbrecht